Η αναβίωση του εθίμου του «Κλήδονα» στο Λαογραφικό

Η αναβίωση του εθίμου του «Κλήδονα» έγινε σήμερα το βράδι στην αυλή του λαογραφικού Μουσείου Αίγινας από τούς Συλλόγους Φίλοι του Λαογραφικού Μουσείου και Σύλλογος Γυναικών Αίγινας
Πρόκειται για ένα πανελλήνιο έθιμο που έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα
Ο «Κλήδονας» είναι μια λαϊκή μαντική διαδικασία, από τις πιο τελετουργικές όλων των παραδόσεων του τόπου μας, σύμφωνα με τον οποίο αποκαλύπτεται στις άγαμες κοπέλες η ταυτότητα του μελλοντικού τους συζύγου.
Η ίδια η λέξη υπάρχει και χρησιμοποιείται ήδη από την εποχή του Ομήρου, όπου «κλήδων» ονομαζόταν ο προγνωστικός ήχος, και κατ' επέκταση το άκουσμα σιωνισμού ή προφητείας, ο συνδυασμός τυχαίων και ασυνάρτητων λέξεων ή πράξεων κατά τη διάρκεια μαντικής τελετής, στον οποίο αποδιδόταν προφητική σημασία.



Σύμφωνα με το έθιμο την παραμονή του Αη-Γιαννιού μία κοπέλα της οποίας και οι δύο γονείς είναι εν ζωή αναλαμβάνει να φέρει από το πηγάδι ή την πηγή το «αμίλητο νερό» με ενα αχρησιμοποίητο κανάτι
Η ονομασία " αμίλητο" εννοεί οτι η διαδικασία αυτή της μεταφοράς του νερού γίνεται τηρώντας απόλυτη σιωπή.
Στη συνέχεια το νερό αδειάζετε σε πήλινο δοχείο, και η κάθε κοπέλα ρίχνει ένα προσωπικό αντικείμενο, το ριζικάρι. Επειτα το δοχείο σκεπάζεται με κόκκινο ύφασμα «κλειδώνεται» και τοποθετείται σε ανοιχτό χώρο , συνήθως σε κάποια ταράτσα ώστε να φωτίζεται από τα αστέρια.
λέγοντας «Κλειδώνουμε τον κλήδονα με τ' Αγιαννιού τη χάρη,
κι όποια 'χει καλό ριζικό να δώσει να τον πάρει».
Εκεί παραμένει όλη τη νύχτα υπό το φως των άστρων, για να «ξαστριστεί».
Οι κοπέλες επιστρέφουν ύστερα στα σπίτια τους. Λέγεται ότι τη νύχτα αυτή θα δουν στα όνειρα τους το μελλοντικό τους σύζυγο.
Επίσης σε όλη την Ελλάδα την παραμονή της γιορτής του Αη Γιάννη, οι κάτοικοι στίς γειτονιές ανάβουν φωτιές τις λεγόμενες " λαμπουρδίες" η " μπουμπούνες" και πηδούν από πάνω τους για καλή υγεία.
Ανήμερα του Αϊ-Γιάννη , πριν ανατείλει ο ήλιος - η κοπέλα του " αμίλητου νερού" φέρνει το σκεπασμένο κανάτι με τα ριζικάρια στο εσωτερικό του σπιτιού και το απόγευμα μαζεύονται και πάλι οι ανύπαντρες αλλα και οι παντρεμένες και " ανοίγουν" τον κλήδονα.
«Ανοίγουμε τον κλήδονα με τ' Αγιαννιού την χάρη,
και όποια έχει καλό ριζικό σήμερα να το πάρει».
Επειτα ενα μικρό παιδί που ζουν και οι δύο του γονείς ανασύρει ένα-ένα από το κανάτι τα αντικείμενα, που αντιστοιχούν στο «ριζικό» της κάθε κοπέλας, ενώ απαγγέλονται ταυτόχρονα δίστιχα, που αναφέρονται στην ιδιοκτήτρια του αντικειμένου
Το δίστιχο που αντιστοιχεί στο αντικείμενο της κάθε κοπέλας θεωρείται ότι προμηνύει το μέλλον της και σχολιάζεται αναλόγως τους παρευρισκόμενους.
Με τα το πέρας της διαδικασίας , η κάθε κοπέλα γεμίζει το στόμα της με μια γουλιά αμίλητο νερό και στέκεται μπροστά σε ενα ανοιχτό παράθυρο, έως ότου ακούσει το πρώτο ανδρικό όνομα. Λυτό πιστεύεται ότι θα είναι και το όνομα του άνδρα που θα παντρευτεί.