Ο Αρχαιολογικός χώρος Δελφινίου Απόλλωνα στην Αίγινα

Λίγες πληροφορίες που αφορούν την ιστορική ταυτότητα του νησιού μας , της Αίγινας με την ευκαιρία της ενδιαφέρουσας ξενάγησης που εγινε το Σάββατο 18 Σεπτεμβρίου στον Αρχαιολογικό χώρο του Δελφινίου Απόλλωνα ( Κολώνα) και στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αίγινας που βρίσκεται στον ίδιο χώρο από την ξεναγό κα Ελένη Ζαχαρίου στα πλαίσια των εκδηλώσεων του Aegina Fistiki Fest 2010.
Δυστυχώς  όπως διαπιστώσαμε το ενδιαφέρον των Αιγινητών για το πιό σημαντικό  ιστορικό σημείο του νησιού , το κέντρο της πνευματικής , θρησκευτικής και κοινωνικής ζωής της πόλης της Αρχαίας Αίγινας , (   το " επιφανέστατο " όπως το ονόμαζαν ) ήταν πολύ μικρό αφού  πολλοί λίγοι ήταν οι Αιγινήτες  που συμμετίχαν στην ξενάγηση ενώ οι περισσότεροι ήταν  επισκέπτες ή  εποχιακοί κάτοικοι .

Σε μικρή απόσταση από το κεντρικό λιμάνι της Αίγινας πρός βορρά , λίγο πάνω από το πολεμικό λιμάνι της Αίγινας βρίσκεται ο λόφος της Κολώνας όπως είναι γνωστός σήμερα.

Στο στρατηγικό αυτό σημείο της αρχαίας πόλης είχαν εγκατασταθεί οι προϊστορικοί κάτοικοι του νησιού και δημιούργησαν μία σειρά από αλλεπάλληλους ιστορικά οικισμούς πού καλύπτουν όλες τις προϊστορικές και ιστορικές φάσεις της Ιστορίας του νησιού . Σε εννέα τουλάχιστον υπολογίζονται οι οικισμοί αυτοί μετά τις τελευταίες ανακαλύψεις των Ελλήνων , Γερμανών και Αυστριακών Αρχαιολόγων που συνεχίζουν ανασκαφές στον λόφο.

Ο ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ που δέσποζε στην κορυφή του οχυρωμένου λόφου είναι Δωρικός , χρονολογείται από το 520–500 πΧ. και είναι χτισμένος από Αιγινήτικο πωρόλιθο , όπως και ο Ναός της Αφαίας..
Ήταν Ναός περίπτερος με 6 κολώνες στις στενές πλευρές και 12 στις μακρές. Στο εσωτερικό , όπως σε όλους τους δωρικούς ναούς αποτελείτο από ορθογώνιο δωμάτιο ( σηκό ) με δύο μικρές στοές Ανατολικά και Δυτικά ( Πρόδομος – Οπισθόδομος ). Από το εσωτερικό του ναού έχει σωθεί μόνο μία σπασμένη κολώνα του οπισθόδομου και αυτή όχι ολόκληρη Από τα αετώματα που ήταν σκαλισμένα σε Πάριο Μάρμαρο έχουν σωθεί μόνο σπασμένα κομμάτια και δεν επιτρέπουν με ευκολία την αναπαράσταση των συνθέσεων.

Ο ναός του Δελφινίου Απόλλωνα έπαυσε να λειτουργεί με διατάγματα του Κωνστάντιου (345 μ Χ ) , Γρατιανού , Βαλεντιανού Β’ , και Θεοδοσίου 381 μ.χ. όποτε και κατεδαφίσθει ολοκληρωτικά έκτός από 2 κολώνες του οπισθόδομου με το επιστύλιο τους. Σήμερα σώζεται μόνο μία από τις κολώνες αυτές και αυτή όχι ακέραια.

-Σύμφωνα με την μαρτυρία του Παυσανία στον λόφο της Κολώνας και στην περιβάλλουσα περιοχή   υπήρχαν  εκτός του Ναού του Δελφινίου Απόλλωνα  :
 Το Αιάκειο, που ήταν ο  τόπος λατρείας του Γενάρχη του νησιού Αιακού και δίπλα του  ο τάφος του Φώκου, πρώτου  γιου του Αιακού.που δολοφονήθηκε κατα την μυθολογία από τους αδελφούς του Τελαμώνα και Πηλέα
Το Βουλευτήριο, ένα  μεγάλο ορθογώνιο οικοδόμημα  βορειότερα από το Αιάκειο.
Το  αμφιΘέατρο, που είχε μέγεθος όμοιο με αυτό της Επιδαύρουκαι ήταν ισάξιο σε ακουστική με αυτό
Το Στάδιο, που βρισκόταν πίσω ακριβώς από το Θέατρο.
Το εμπορικό λιμάνι και το πολεμικό λιμάνι  γνωστό και ώς «Κρυπτός λιμήν»
Σήμερα δυστυχώς  το Θέατρο και το Στάδιο δεν διασώζονται, διότι  τα υλικά τους χρησιμοποιήθηκαν τον 3ο αιώνα μ.Χ. για να κτιστούν τα τείχη που περιβάλλουν τα ρωμαϊκά και βυζαντινά σπίτια. και τα υπολείματα τους χρησιμοποιήθηκαν την Καποδιστρική περίοδο ( 1828-1829) για να κατασκευαστεί το σημερινό εμπορικό λιμάνι της Αίγινας σε σχέδια του Αμερικανού Φιλέλληνα Σάμιουελ Χάου.
Στο τέλος του 3ου αιώνα π.Χ., με την προσάρτηση της Αίγινας  στο βασίλειο της Περγάμου, στον λόφο της Κολώνας ξεκινά η λατρεία του Αττάλου μαζί με τον Αιακό στο Αττάλειο μέγαρο, τμήματα του οποίου σήμερα διασώζονται  στην δυτική πλευρά του λόφου.της κολώνας